Part 08. Lenin, Karbyšaŭ, Paŭłoŭski streets

Вулiца Ленiна

Цяперашняя вуліца Леніна раней насіла такія імёны: Камінтэрна, Пілсудскага, Зялёная, Сафійская, Новая Тапалёвая, Банкавая.

Гарадзенскi гуманiтарны каледж (Пушкiнскi каледж)

Урачыстая закладка гарадзкога вучылішча ў гонар расейскага паэта Аляксандра Пушкіна адбылася 27 траўня 1899 года на вуліцы Сафійскай, як тады называлася цяперашняя Леніна. А адкрылі новую навучальную ўстанову ўжо праз тры месяцы. Тэрмін навучаньня ў вучылішчы складаў шэсць гадоў, плата за навучаньне – дзесяць рублёў у год. Гэта было па кішэні ня ўсім, але дзеці бедных бацькоў вызваляліся ад выплаты, калі яны сваім руплівымi паводзінамі гэтага заслугоўвалі.

Адрас: вулiца Ленiна, 4.

Пазямльна-сялянскi банк

Адмена прыгоннага права ў 1861 годзе ня вырашыла многіх праблемаў вёскі. Пераважная большасьць сялянаў заставаліся малазямельнымi, яны ня малi сродкаў сельскагаспадарчай вытворчасьці. Распаўсюджанай з’явай была спэкуляцыя зямлёй. Для выхаду з сітуацыі, што склалася ў той час, сялянам даваўся крэдыт на набыцьцё зямельных участкаў. Гэтую задачу і выконвалі Сялянскiя пазямельныя банкi. Яны павінны былi садзейнічаць набыцьцю зямлі пад пазыкі, якія выдаюцца як цэлым таварыствам, так і фiзiчным асобам (сялянам).

Сялянскі пазямельны банк з’яўляўся іпатэчным установай. Іпатэка, якая давала права крэдытору ў выпадку нявыплаты доўгу спагнаць і прадаць ўласнасьць, ўяўляла сабой найбольш надзейную форму гарантыі пагашэньня пазыкі пад нерухомую маёмасьць.

У Горадне аддзяленьне Пазямельнага-сялянскага банка, пабудаванае па праекце архітэктара Востраумава, адкрылася 16 чэрвеня 1886 года. У гады Першае сусьветнае вайны тут знаходзіўся шпіталь. У 1920–30-я гады – штаб ваеннай акругі. З пасьляваенных гадоў будынак належыць Міністэрству абароны.

Адрас: вулiца Ленiна, 9.

Дом урача Тальгейма

Гэта вялікi будынак калісьці належаў вядомаму гарадзенскаму лекару Аляксандру Тальгейму. Збудаваньне дома было скончанае ў 1911 годзе ў модным тады стылі мадэрн. Двухпавярховы дом складаецца з трох аб’ёмаў. Сярэдні, кутны – у выглядзе вежы, накрыты шатровым дахам. У прасторных памяшканьнях пражываў са сваёй сям’ёй сам гаспадар, тут жа ён вырабляў прыём і лячэньне хворых. Тальгейм пастаянна выязджаў на Друскеніцкі курорт, дзе таксама займаўся лячэбнай дзейнасьцю. У сярэдзіне 1920-х гадоў ён неаднаразова лекаваў маршала Юзэфа Пілсудскага, які праводзіў свой летні адпачынак у Друскеніках. Аляксандр Тальгейм разам з Элізай Ажэшкай арганізаваў папулярнае ў горадзе таварыства аматараў мастацтваў «Муза», з’яўляўся членам праўленьня першага ў Беларусі Гарадзенскага музэя прыроды. Пачынаючы з пасьляваенных гадоў, у будынку знаходзіцца ведамасная гасьцініца.

Адрас: вулiца Ленiна, 20.