Пiнск. Частка 9. Пляц Ленiна, вулiца Першамайская
Пляц Ленiна
Каардынаты: 52.111400, 26.102584.
У пачатку XX стагодьдзя Рынкавы пляц, якi сёньня перайменаваны ў пляц Леніна, выглядаў так:
Сёньня на гэтым месцы гуляе вецер. І абдувае ён з усіх бакоў не найпрыгажэйшы сабор, што быў гонарам горада, а выродлівую скульптуру камуністычнага лідара. Але ня будзем пра сумнае. Лепш кінуць погляд у бок былога кляштара францiшканаў.
Вiдарыс кляштара францiшканаў з боку пляца Ленiна
Вiдарыс калегіюма езуітаў з боку пляца Ленiна
Сквэр ля вулiцы Зоі Космадзям’янскай
На супрацьлеглым баку пляца знаходзіцца невялічкі скверык, які аддзяляе яе ад жытловай забудовы.
Жытловая забудова ў раёне пляца Леніна
Вулiца Саборная. Сьвята-Хведараўскi сабор (колiшнi касьцёл Сьвятога Дамініка)
Акрамя францiшканаў, у Пінску прысутнічалі і дамініканцы. У XVII стагодьдзі на ахвяраваньне Лукрэцыі Копцавай быў пабудаваны драўляны касьцёл, а таксама вялікі двухпавярховы корпус для манахаў.
З 1750 года дамініканцы сталі запрашаць на свае набажэнствы капэлу мясцовага езуіцкага калегіюма, што значна павысіла наведвальнасьць літургій. Але ўзровень францiшканскіх музыкаў апынуўся неадпаведным, таму ў 1770 годзе прыёр Альбэрт Труханоўскi, які пераехаў сюды зь Менска ў 1768 годзе, заснаваў уласную капэлу.
У 1850 годзе дамініканскі кляштар быў зачынены, а ў 1857 годзе расейскія ўлады прымусова перадалі касьцёл праваслаўным. Пасьля перабудовы і пераасьвечаньня ён стаў называцца Саборнай царквой Сьвятога Хведара Цырона, мужчынскага заступніка Пінска.
У пачатку XX стагодьдзя царква выглядала так:
Праваслаўны манастыр сьвятой Барбары. Царква Уваскрэшаньня Славушчага
Сабор падвергся сур’ёзным разбурэньням пры занятку горада Чырвонай Арміяй у верасьні 1939 года. Пасьля Другое сусьветнае вайны была зроблена спроба аднаўленьня будынка прыхаджанамі горада. Але неўзабаве адбыўся абвал даху, і ў 1949 годзе Сьвята-Хведараўскі сабор быў цалкам разбураны і зьнесены.
У пасьляваенны час на гэтым месцы быў пабудаваны тыпавой кінатэатар «Дружба». У сярэдзіне 90-х гадоў XX стагодьдзя будынак кінатэатра быў аддадзены пад царкву, якую асьвяцілі ў гонар Уваскрашаньня Славушчага.
Каардынаты: 52.113765, 26.102539.
Вулiца Першамайская
Яшчэ трохі паўночней знаходзіцца вуліца Першамайская. Гэта адна з самых доўгіх і прыгожых вуліц Пінска, яна цягнецца праз увесь горад з поўдня на поўнач. У пачатку XX стагодьдзя яна называлася Лагішынскія, а да гэтага – Санкт-Пецярбурская, маршала Пілсудскага, 1 траўня, Першамайская, Logischiner strasse.
Недалёка ад пляца Леніна на Першамайскай ўсталяваны помнік Максіму Горкаму.
Вулiца Першамайская – Бялова. Помнiк Максiму Горкаму
Вулiца Першамайская, 16… 24
Вулiца Першамайская, 19
Вулiца Першамайская, 21
Вулiца Першамайская, 25
Будынак на Першамайскай, 25, мабыць, адзiны з найпрыгажэйшых ў гістарычным цэнтры Пінска. Ян трохкутнай формы, а пабудаваны быў яшчэ ў пачатку XX стагодьдзя. У яго архітэктурным абліччы прасочваюцца элемэнты нэаклясіцызму. Галоўнай славутасьцю будынка з’яўляюцца дэкаратыўныя галовы iльвоў, якія ўпрыгожваюць аконныя праёмы фасада.
Вулiца Першамайская, 25а
Вулiца Першамайская, 35
